หงา คาราวาน
ชื่อเกิด สุรชัย จันทิมาธร
ชื่อเล่น หงา
ฉายา อาจารย์ใหญ่แห่งวงการเพลงเพื่อชีวิต
วันเกิด 29 เมษายน พ.ศ. 2491 (65 ปี)
แหล่งกำเนิด จ.สุรินทร์
แนวเพลง เพื่อชีวิต
อาชีพ นักร้อง, นักแต่งเพลง, นักเขียน
เครื่องดนตรี กีตาร์, เมาท์ออร์แกน
ปี พ.ศ. 2516 - ปัจจุบัน
สุรชัยเกิดที่อำเภอรัตนบุรี จังหวัดสุรินทร์ เมื่อวันที่ 29 เมษายน พ.ศ. 2491 ในครอบครัวชาวไทยเชื้อสายเขมร เป็นบุตรชายคนที่ 4 ของนายยุทธและนางเล็ก จันทิมาธร มีชื่อเล่นว่า หงา ซึ่งเป็นภาษาเขมรมีความหมายถึง เด็กผู้ชายตัวเล็ก ๆ ที่น่ารัก (มีชื่อเดิมว่า องอาจ จันทิมมาธร แต่ต่อมาเปลี่ยนชื่อเป็น สุรชัย ตามชื่อของสุรชัย ลูกสุรินทร์ นักมวยไทยที่มีชื่อเสียงที่สุรชัยชื่นชอบ) อูซ้บ(น้าหงา บิดารับราชการเป็นครูใหญ่โรงเรียนรัตนบุรี ดังนั้นจึงเป็นการปลูกฝังนิสัยรักการอ่านของสุรชัยมาตั้งแต่เด็ก ๆ ที่เมื่อโตขึ้นมาได้เข้ากรุงเทพ ฯ เพื่อเรียนต่อในด้านศิลปะที่วิทยาลัยช่างศิลป์ และได้รู้จักกับนักคิด นักเขียนคนอื่น ๆ ที่ต่อมากลายมาเป็นนักเขียนชั้นแนวหน้าคนอื่น ๆ ของประเทศ เช่น สุวรรณี สุคนธา, สุจิตต์ วงษ์เทศ เป็นต้น ซึ่งการเป็นนักเขียนของสุรชัยเริ่มต้นขึ้นที่นี่
ในปี พ.ศ. 2516 สุรชัยได้ร่วมกับ วีระศักดิ์ สุนทรศรี (แดง) ก่อตั้งวงท.เสนและสัญจร ขึ้น และเมื่อปี พ.ศ. 2517 ได้รวมกับวงบังคลาเทศ แบนด์ ของมงคล อุทก (หว่อง) และทองกราน ทานา เปลี่ยนเป็นวงคาราวาน สุรชัยได้แต่งเพลงเพื่ออุทิศให้กับบุคคลสำคัญของไทยหลายคน เช่น จิตร ภูมิศักดิ์, ปรีดี พนมยงค์, สืบ นาคะเสถียร และ รงค์ วงษ์สวรรค์
หลังเหตุการณ์ 6 ตุลา สุรชัยและพรรคพวกบางส่วนได้หลบหนีเข้าป่าไปอยู่กับพรรคคอมมิวนิสต์แห่งประเทศไทยเฉกเช่นนักศึกษาและปัญญาชนคนอื่น ๆ โดยสุรชัยทำหน้าที่คอยให้ความบันเทิง ร้องเพลง โดยมีชื่อจัดตั้งว่า สหายพันตา
เมื่อสถานการณ์ทางการเมืองสงบลง สุรชัยและพรรคพวกได้เดินทางออกจากป่า และได้แต่งเพลงซึ่งเป็นเพลงอมตะของคาราวานและสุรชัย บอกเล่าถึงสภาพจิตใจที่ออกจากป่ามาสู่เมือง คือเพลง คืนรัง ซึ่งเป็นเพลงที่แต่งก่อนขึ้นแสดงดนตรีเพื่อการกุศลของยูนิเซฟ โดยใช้เวลาแต่งเพียง 5 นาที แต่ได้ชื่อว่าเป็นเพลงที่ประสบความสำเร็จสูงสุดเพลงหนึ่งเลยทีเดียว
ชีวิตส่วนตัว
สุรชัยมีภรรยาสองคน และบุตรชาย 2 คน ภรรยาคนแรกชื่อ จิราพร จันทิมาธร มีบุตรชายคือ คณิน จันทิมาธร ส่วนภรรยาคนที่สอง พิสดา จันทิมาธร มีบุตรชายคือ พิฆเณศร์ จันทิมาธร(กันตรึม) เกิดปี พ.ศ. 2538
ผลงานเพลง
อัลบั้มเดี่ยว
ถนนมิตรภาพ [2527]
ดวงดาว ดวงตา ดวงใจ [2530]
หมายเหตุจากเมืองจีน [2532]
ลุงไม้ไทย [2533]
ขอหาดไม้ขาวให้เต่ามะเฟือง (อัลบั้มคู่ รักและหวัง ร่วมกับ สุนทรี เวชานนท์) [2535]
คนไม่เต็ม [2538]
คาถา 2540 [2539]
รักเมือเดือนเมษา [2540]
พ่อเราอดทน [2545]
หนังสือในชื่อเธอ [2553]
ฯลฯ
อัลบั้มภาคพิเศษ
ร่วมกับ วิสา คัญทัพ
แลนด์ ออฟ สไมล์ (กำลังใจ)
เย้ยฟ้าท้าดิน
เลี้ยวขวา
ศรีบูรพา
ร่วมกับ สุนทรี เวชานนท์
รักและหวัง
ร่วมกับ ธนิสร์ ศรีกลิ่นดี
รัตติกาล
ร่วมกับ ยืนยง โอภากุล
สุรชัยกึ่งศตวรรษ
ร่วมกับ พงษ์สิทธิ์ คำภีร์
บันทึกการแสดงสด อคูสติกคอนเสิร์ตนี้ไม่มีเหงา
บันทึกการแสดงสด คอนเสิร์ต 3 ตำนานเพื่อชีวิต ร่วมกับ ยืนยง โอภากุล
วันพัก...เพลงชีวิต 1-2 ร่วมกับ พงษ์เทพ กระโดนชำนาญ
ร่วมกับ แฮมเมอร์
2 ขุนพลเพลงเพื่อชีวิต
ร่วมกับ มงคล อุทก, วิสา คัญทัพ, ปิยะ ตระกูลราษฎร์
4 ล้อเลี้ยวซ้าย
ร่วมกับ มงคล อุทก, วิสา คัญทัพ, เพชร พนมรุ้ง
คาวบอย 2 แผ่นดิน
อัลบั้มอื่นๆ
Soundtrack
กว่าดอกรักจะบาน
กวี 4 ด้าน (รวมศิลปิน)
ยอดหญ้าไหว + ที่ดอยวาว (Bootleg)
ชีวิตและความหวัง + ชีวิตและความรัก
ลูกทุ่งเพื่อชีวิต 1-2
ฯลฯ
ผลงานหนังสือ
เรื่องสั้น
มาจากที่ราบสูง, เดินไปสู่หนไหน, ความบ้ามาเยือน, ข้างถนน และรวมเล่มเป็น ก่อนเคลื่อนคาราวาน
รวมเรื่องสั้น
ดวงตะวันสีแดง, ดอกอะไรก็ไม่รู้ (รวมเรื่องสั้นคัดสรรเน้นฉากเมือง)
บทกวี
จารึกบนหนังเสือ, เมดอินเจแปน และ เนื้อนัย (เพลง)
นวนิยายเล่มเดียว
ก่อนฟ้าสาง
บันทึกและความเรียง
จากราวไพร สู่ป่าคอนกรีต, คือคนลำเค็ญ ดนตรีคาราวาน และ ผ่านตา พันใจ
ผลงานเพลงเด่นๆ
กุลา, สานแสงทอง, คนกับควาย (สมคิด สิงสง, วิสา คัญทัพ), เปิบข้าว (จิตร ภูมิศักดิ์), นกสีเหลือง (วินัย อุกฤษณ์), ความแค้นของแม่, บ้านนาสะเทือน, คนตีเหล็ก, ดอกไม้ให้คุณ
รางวัล
รางวัลศรีบูรพา ประจำปี พ.ศ. 2549 ซึ่งเป็นรางวัลที่มอบสำหรับศิลปิน นักคิดนักเขียน และนักหนังสือพิมพ์ ผู้มีผลงานอันทรงคุณค่ามีชีวิตที่เป็นแบบอย่าง มาทุกปีตั้งแต่ พ.ศ. 2531
ศิลปินแห่งชาติ ประจำปี พ.ศ. 2553 สาขาวรรณศิลป์
รางวัลเมขลา ครั้งที่ 24 รางวัลศิลปิน เพลงเพื่อชีวิต มณีเมขลาดีเด่นยอดนิยม
ศิลปศาสตรดุษฎีบัณฑิตกิตติมศักดิ์ สาขาวิชาภาษาไทย จาก มหาวิทยาลัยราชภัฏสุรินทร์ พ.ศ. 2554
เครื่องราชอิสริยาภรณ์
* พ.ศ. 2554 เครื่องราชอิสริยาภรณ์อันเป็นที่สรรเสริญยิ่งดิเรกคุณาภรณ์ ชั้น จตุตถดิเรกคุณาภรณ์ (จ.ภ.)